Υγειονομική Παιδεία (ή αλλιώς Health Literacy)
Την περασμένη εβδομάδα παρακολούθησα ένα webinar με θέμα την υγειονομική παιδεία. Τι σημαίνει αυτό; Ρίξτε μια ματιά στο παρακάτω βιντεάκι..
(πηγή: Youtube)
Η συγκεκριμμένη ασθενής πάσχει από άσθμα. Ο γιατρός της 'έγραψε' ένα aerolin με την οδηγία 2 ψεκάσματα στο λαιμό την ημέρα.
'Common sense doesn't grow in everyone's garden' λένε οι άγγλοι και δεν έχουν άδικο. Το να υποθέτουμε ότι ο ασθενής γνωρίζει το σωστό τρόπο λήψης φαρμάκων, μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνο όπως όταν ένας ασθενής δε μπορεί να παίρνει μόνος του τα φάρμακά του.
Οφείλουμε ως επαγγελματίες υγείας να έχουμε εξασφαλίσει έναν δίαυλο επικοινωνίας με τον ασθενή μας. Συζητάμε μαζί του και του εξηγούμε τη διάγνωση με όρους κατανοητούς και ανάλογα με το μορφωτικό του επίπεδο. Για παράδειγμα, αν θέλουμε να ρωτήσουμε τον ασθενή ποιος σωφρονιστήρας τον ενοχλεί, μπορούμε απλά να πούμε φρονιμίτης, αντί για μέλανα κένωση να πούμε αίμα στα κόπρανα κτλ.
Είναι εξίσου σημαντικό να εξηγούμε τους λόγους για τους οποίους δίνουμε τη συγκεκριμμένη αγωγή και όχι κάποια άλλη, όπως πχ αφού έχω πίεση γιατί να μην πάρω κι εγώ τα χάπια που παίρνει ο μπάρμπας μου ο Μήτσος. Αν δεν το εξηγήσουμε, ελοχεύει ο παραδοσιακός ελληνικός κίνδυνος του να πάρω χάπι από τον μπαρμπα-Μήτσο, και έλα μωρέ όλα τα χάπια της πίεσης τα ίδια είναι...δεν νομίζω!
Το επίσης ελληνικό-βαλκανικό-ανατολίτικο χαρακτηριστικό του για κάθε πόνο κατεβάζουμε και ένα αμοξίλ και μου πέρασε και ο πονόλαιμος και το συνάχι. Όλοι ξέρουμε πόσο μα πόσο σημαντικό είναι να ενημερώνουμε το κοινό για τη σωστή χρήση των φαρμάκων και ειδικά των αντιβιωτικών. Σχεδόν όλοι οι ασθενείς πέφτουν στον πειρασμό να διακόψουν την αντιβιωτική αγωγή μόλις νιώσουν καλύτερα, πράγμα το οποίο οδηγεί στην ανάπτυξη αντίστασης στα αντιβιωτικά. Κι εδώ πάλι, έχουμε υποχρέωση να πληροφορούμε τους ασθενείς για την ακριβή οδηγία και να ζητάμε από τον ασθενή να μας ΕΠΑΝΑΛΑΒΕΙ τις οδηγίες που δώσαμε, για να δούμε αν μας άκουγε μα πιο πολύ για να βεβαιωθούμε, όσο γίνεται, ότι αυτός ο άνθρωπος δε θα βάλει τον εαυτό του σε παραπάνω κίνδυνο και ότι δε θα γίνει κίνδυνος για άλλους.
Περιττό να πω, ότι έχω συναντήσει υγειονομική αγραμματοσύνη σε όλο της το μεγαλείο τόσο σε Ελλάδα όσο και σε εξωτερικό..
- Είχα λίγο πονόλαιμο, πήρα ένα ντεπόν και ένα αμοξίλ χιλιάρι και έφτιαξα!
- κόρη φυματικούς ασθενούς ανέπτυξε κάποια στιγμή βήχα, (προφανώς κόλλησε πνευμονική φυματίωση) θεώρησε σωστό να παίρνει κι εκείνη κανά χαπάκι από αυτά της μαμάς και κατέληξε με πολυανθεκτική φυματίωση!
-περνάω κρύωμα, πονάει και ο λαιμός, παίρνω αντιβίωση από μόνος μου!!!
Και χίλια δυο άλλα περιστατικά που σίγουρα όλοι μας έχουμε αντιμετωπίσει.
Σε αυτό το webinar, όπως ξεκίνησα να λέω, αυτό που ειπώθηκε είναι πως μέσα από έρευνες φαίνεται ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ασθενών δε γνωρίζουν πως πρέπει να παίρνουν τα φάρμακά τους, δε γνωρίζουν που πρέπει να απευθύνονται και γενικότερα δεν καταλαβαίνουν όλα όσα οι επαγγελματίες υγείας τους λένε.
Η έλλειψη υγειονομικής παιδείας οδηγεί σε παράταση νόσου, αύξηση επισκέψεων στα ΤΕΠ, σύγχυση, επιβάρυνση του ΕΣΥ κ.α.
Σκέψεις....;