Ασφάλεια στο χειρουργείο.
Θυμάμαι μια στιγμή στις αρχές της καριέρας μου, όταν λίγο πριν την έναρξη ενός ορθοπεδικού χειρουργείου ρώτησα τον ασθενή ποιο πόδι θα χειρουργηθεί (αριστερό ή δεξί). Τότε, ο χειρουργός φανερά εκνευρισμένος με επέπληξε λέγοντας πως δεν κάνουμε τέτοιες ερωτήσεις στο χειρουργείο, διότι δημιουργούμε αισθήματα αμφιβολίας στον ασθενή. Όταν με το καλό, έκανα το δεύτερο βήμα στην καριέρα μου και βρέθηκα σε άλλη χώρα του εξωτερικού, εκεί λοιπόν δικαιώθηκα. Εκεί πήγα σε άλλο επίπεδο φροντίδας και περιεγχειρητικής ασφάλειας. Ας μιλήσουμε για αυτό.
Πηγή φωτογραφίας: https://allisonjones2.com/2016/04/21/on-the-bright-side/
Πόσες φορές ακούσαμε στις ειδήσεις ή κάποιος γνωστός μας είπε ότι πήγε π.χ να φτιάξει το δεξί και του φτιάξαν το αριστερό πόδι κ.ο.κ; Δεν είναι λίγες. Πόσες φορές μας έχει τύχει την ώρα της επέμβασης να έχει χαλάσει η κάμερα των λαπαροσκοπικών, ή το τάδε κλιπ να μη δουλεύει ή το τάδε εργαλείο να μην κάνει τη δουλειά του σωστά; Πόσες φορές ξεχάσαμε να καταγράψουμε παρασκευάσματα και "χάθηκαν"; Πόσες φορές χρειάστηκε να μεταγγίσουμε επειγόντως κι εμείς δεν ήμασταν προετοιμασμένοι για μια μαζική αιμορραγία; Και χίλια δυο άλλα.
Κάποιοι προνοητικοί άνθρωποι σκέφτηκαν λοιπόν πως οι ζωές μας θα ήταν πολύ καλύτερες αν λαμβάναμε υπόψιν μας τους παράγοντες που επηρεάζουν την έκβαση ενός χειρουργείου, τουλάχιστον αυτούς που περνάνε από το χέρι μας και σχετίζονται με την επικοινωνία, τον συντονισμό μεταξύ των μελών της χειρουργικής ομάδας και άλλα. Θα ήθελα να σας συστήσω, σε όσους δεν έτυχε να γνωρίσουν προσωπικά την αγαπημένη μου φόρμα του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας -WHO Surgical Safety Checklist.
Πηγή: WHO
Ουσιαστικά πρόκειται για την εικονιζόμενη φόρμα, την οποία συμπληρώνουν τα μέλη του χειρουργείου περιεγχειρητικά. Η φόρμα χωρίζεται σε 3 μέρη. Το πρώτο μέρος αφορά στο κομμάτι πριν την ένταξη στην αναισθησία και συμπληρώνεται από τον νοσηλευτή του αναισθησιολογικού ή τον αναισθησιολόγο. Στην πρώτη φάση, επιβεβαιώνεται πως ο ίδιος ο ασθενής έχει επιβεβαιώσει το όνομά του, το είδος της επέμβασης και την περιοχή που θα χειρουργηθεί καθώς και το ότι η υπογραφή στην συγκατάθεση είναι η δική του. Όπου ενδείκνυται, γίνεται έλεγχος πως η περιοχή που θα χειρουργηθεί έχει μαρκαρισθεί (πχ δεξί γόνατο). Επιπλέον, επιβεβαιώνεται και γραπτώς πως έχει γίνει ο απαραίτητος έλεγχος του αναισθησιολογικού μηχανήματος και των φαρμάκων, ότι το οξύμετρο λειτουργεί, τυχόν αλλεργίες, δύσκολος αεραγωγός ή κίνδυνος εισρόφησης αλλά και απώλειας αίματος.
Η δεύτερη φάση αφορά τη χρονική στιγμή πριν την τομή, όπου όλα τα μέλη συστήνονται με τα ονόματα και τους ρόλους τους (φανταστείτε πως σε ένα μεγάλο νοσοκομείο, τα μέλη μιας ομάδας εναλλάσσονται διαρκώς και συχνά δεν γνωρίζονται μεταξύ τους). Τα μέλη της ομάδας επιβεβαιώνουν το όνομα του ασθενούς, το είδος και την περιοχή της επέμβασης, όπου είναι απαραίτητο η αντιβιοτική κάλυψη επιβεβαιώνεται κι αυτή με τη σειρά της. Στη συνέχεια, γίνεται μια γρήγορη αναφορά σε κρίσιμα συμβάντα που ενδέχεται να προκύψουν όπως δυσκολίες κατά την επέμβαση, εκτιμώμενος χρόνος, εκτιμώμενη απώλεια αίματος, άλλες ανησυχίες (πχ ο ασθενής έχει καρδιολογικά προβλήματα ASA 3). Επισημαίνονται θέματα που αφορούν στον εξοπλισμό και στα εργαλεία.
Στην τρίτη και τελευταία φάση, πρωτού ο ασθενής αναχωρήσει για την ανάνηψη, επιβεβαιώνεται το είδος της επέμβασης, ο έλεγχος εργαλείων και μέτρηση γαζών κλπ, συμπλήρωση παραπεμπτικών παρασκευασμάτων κλπ, καθώς και καταγραφή προβλημάτων που αφορούν στον εξοπλισμό που χρησιμοποιήθηκε. Τέλος, τονίζονται λεπτομέρειες στις οποίες πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία για την ανάνηψη και τη μετεγχειρητική φροντίδα του ασθενούς πχ εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά, ή ημικαθιστή θέση κτλ.
Είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο που βοηθά αποδεδειγμένα στη μείωση ιατρογενών σφαλμάτων και στη συλλογή σημαντικών στοιχείων μέσα από την καταγραφή προβλημάτων μέσα από μια λογική σειρά.
Comentários